γράφει η Χρύσα Δέδε*
1. Εισαγωγή
Ο τράχηλος της μήτρας είναι το κατώτερο τμήμα της μήτρας που ενώνεται με τον κόλπο. Η υγεία του τραχήλου είναι πολύ σημαντική, καθώς διάφορες παθολογικές καταστάσεις μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία του και να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Η κολποσκόπηση είναι μια διαγνωστική εξέταση που βοηθά στον έλεγχο του τραχήλου και την ανίχνευση παθολογικών αλλαγών.
2. Παθολογία του Τραχήλου της Μήτρας
2.1. Φυσιολογική Ανατομία και Λειτουργία
Ο τράχηλος της μήτρας καλύπτεται από δύο είδη κυττάρων:
Πλακώδη επιθηλιακά κύτταρα: Καλύπτουν το εξωτερικό μέρος του τραχήλου.
Κυλινδρικά επιθηλιακά κύτταρα: Καλύπτουν τον ενδοτράχηλο.
Η ζώνη όπου συναντιούνται αυτά τα δύο είδη κυττάρων ονομάζεται μεταβατική ζώνη, και εκεί εμφανίζονται συνήθως οι περισσότερες παθολογικές αλλοιώσεις.
2.2. Παθολογικές Καταστάσεις
1. Φλεγμονές και Λοιμώξεις
Τραχηλίτιδα: Φλεγμονή του τραχήλου λόγω βακτηριακών ή ιογενών λοιμώξεων.
Λοιμώξεις από τον ιό HPV: Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις που οδηγούν σε καρκίνο του τραχήλου.
2. Προκαρκινικές Αλλοιώσεις
Ενδοεπιθηλιακή Νεοπλασία Τραχήλου (CIN): Ανάλογα με τη σοβαρότητα, διακρίνεται σε:
CIN 1 (ήπια δυσπλασία)
CIN 2 (μέτρια δυσπλασία)
CIN 3 (σοβαρή δυσπλασία ή καρκίνωμα in situ)
3. Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας
Πλακώδες καρκίνωμα: Προέρχεται από τα πλακώδη επιθηλιακά κύτταρα.
Αδενοκαρκίνωμα: Προέρχεται από τα κυλινδρικά επιθηλιακά κύτταρα.
3. Κολποσκόπηση
3.1. Τι είναι η Κολποσκόπηση;
Η κολποσκόπηση είναι μια διαγνωστική εξέταση που επιτρέπει στον γυναικολόγο να εξετάσει λεπτομερώς τον τράχηλο, τον κόλπο και το αιδοίο με τη βοήθεια του κολποσκοπίου, ενός ειδικού μικροσκοπίου με φωτισμό.
3.2. Πότε Χρησιμοποιείται η Κολποσκόπηση;
Μετά από παθολογικό αποτέλεσμα στο Τεστ Παπανικολάου.
Σε περίπτωση θετικού τεστ για τον HPV.
Όταν υπάρχουν συμπτώματα όπως αιμορραγία μετά τη σεξουαλική επαφή ή ανεξήγητος πόνος.
3.3. Διαδικασία Κολποσκόπησης
1. Η γυναίκα ξαπλώνει σε γυναικολογική καρέκλα, όπως στην εξέταση Παπανικολάου.
2. Ο γιατρός εισάγει έναν κολποδιαστολέα για να κρατήσει ανοιχτό τον κόλπο.
3. Εξετάζει τον τράχηλο με το κολποσκόπιο, χωρίς να αγγίζει το σώμα.
4. Χρησιμοποιούνται ειδικά διαλύματα (π.χ. διάλυμα οξικού οξέος) για να εντοπιστούν παθολογικές περιοχές που αλλάζουν χρώμα.
5. Εάν εντοπιστούν ύποπτες περιοχές, λαμβάνεται βιοψία για περαιτέρω εξέταση.
3.4. Αποτελέσματα Κολποσκόπησης
Φυσιολογικά: Χωρίς ενδείξεις παθολογίας.
Ανώμαλα: Παρουσία αλλοιώσεων, όπως CIN ή καρκινικών κυττάρων. Σε αυτή την περίπτωση, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση ή θεραπεία.
4. Σημασία και Οφέλη της Κολποσκόπησης
Πρώιμη Διάγνωση: Ανίχνευση προκαρκινικών αλλοιώσεων πριν εξελιχθούν σε καρκίνο.
Ακρίβεια: Επιτρέπει τη στοχευμένη λήψη βιοψιών.
Ασφάλεια: Είναι μια ασφαλής και ανώδυνη διαδικασία χωρίς παρενέργειες.
5. Πρόληψη και Προστασία
Εμβόλιο για τον HPV: Μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από τους τύπους HPV που συνδέονται με τον καρκίνο του τραχήλου.
Τακτικός έλεγχος με Τεστ Παπανικολάου και HPV τεστ: Βοηθά στην έγκαιρη ανίχνευση αλλοιώσεων.
Ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές: Χρήση προφυλακτικού για μείωση του κινδύνου μόλυνσης από HPV.
6. Συμπέρασμα
Η κολποσκόπηση αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για τη διάγνωση και την πρόληψη των παθολογικών καταστάσεων του τραχήλου της μήτρας. Σε συνδυασμό με το τεστ Παπανικολάου και το HPV τεστ, βοηθά στην έγκαιρη ανίχνευση αλλοιώσεων και τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου. Η πρόληψη μέσω του εμβολίου HPV και η τακτική παρακολούθηση αποτελούν τα σημαντικότερα βήματα για τη διασφάλιση της υγείας του τραχήλου της μήτρας.
*η Χρύσα Δέδε είναι
Πάρεδρος στην ΕΜΠαΚΑΝ, Εταιρεία Μελέτης Παραγόντων Κινδύνου Για Αγγειακά Νοσήματα.
Τακτικό μέλος της εταιρείας Καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης.
Μέλος στον Ελληνικό Σύλλογο Πνευμονικής Ίνωσης: Πνεύμονες Ζωής.
Υγειονομικός Σισμανόγλειο Νοσοκομείο
